Spina Bifida bebeklerde görülen, doğumsal bir bozukluktur. Bu doğumsal problemin nedenleri, belirtileri, tedavisi gibi merak ettiğiniz sorularınızın cevaplarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Spina Bifida nedir?

Spina bifida, omurganın açık olduğu ve sıklıkla omurilik tutulumu olan bir doğum kusurudur. Klinik olarak en önemli alt tip, embriyonik gelişim sırasında lumbosakral spinal nöral tüpün kapanmamasıyla karakterize bir durum olan miyelomeningoseldir (açık spina bifida).

Açığa çıkan nöral doku rahim içinde dejenerasyona uğrar ve lezyonun seviyesine göre değişen nörolojik eksikliğe neden olur. Dünya çapında yaklaşık 1.000 doğumda 1 görülen miyelomeningosel, en yaygın konjenital malformasyonlardan biridir, ancak nedeni büyük ölçüde bilinmemektedir.

Spina Bifida’nın çeşitleri nelerdir?

Spina Bifida’nın üç ana türü vardır:

Spina Bifida Occulta: Bu tür, en hafif formudur ve omurgadaki bir veya birkaç omurun tamamlanmamış olduğu durumu ifade eder. Çoğu zaman belirgin semptomlar göstermediği için genellikle tesadüfen keşfedilir.
Meningosel: Omuriliğin koruyucu zarları (meninksler) omurga dışına doğru çıkıntı yapar. Bu çıkıntı genellikle sıvı içerir ve sinirler genellikle etkilenmez.
Miyelomeningosel: En ciddi formudur. Hem meninksler hem de omurilik, omurga dışına doğru çıkıntı yapar. Bu durum sinirlerin zarar görmesine ve ciddi fiziksel ve nörolojik problemler yaşanmasına neden olabilir.

Spina Bifida’nın nedenleri nelerdir?

Spina Bifida’nın kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Risk faktörleri arasında şunlar bulunmaktadır:

Genetik Faktörler: Ailede Spina Bifida öyküsü olan bireylerde risk artar.
Folat Eksikliği: Hamilelik öncesi ve sırasında yetersiz folat (B9 vitamini) alımı Spina
Bifida riskini artırabilir.
Şeker Hastalığı: Gebelik sırasında şeker hastalığı (diyabet) riski artırabilir.
Obezite: Anne adayının aşırı kilolu olması riski artırabilir.
İlaç Kullanımı: Bazı ilaçların, özellikle antiepileptik ilaçların kullanımı risk faktörü
olabilir.

Spina Bifida belirtileri nelerdir?

Spina Bifida’nın belirtileri, türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Genel belirtiler şunları içerebilir:

Spina Bifida Occulta: Genellikle belirgin semptomlar göstermeyebilir. Ancak bazı durumlarda belde küçük bir çıkıntı, doğuştan gelen doğum lekeleri veya kıllanma olabilir.
Meninksosel: Belde sıvı dolu bir kitle bulunabilir, bazen sırt ağrısı veya sinir kökü belirtileri yaşanabilir.
Miyelomeningosel: Sinir hasarına bağlı olarak bacaklarda zayıflık, felç, idrar ve dışkı kontrolü sorunları, hidrosefali (beyin sıvısının anormal birikimi) gibi ciddi sağlık problemleri olabilir

Spina Bifida nasıl teşhis edilir?

Spina Bifida’nın teşhisi genellikle hamilelik sırasında ultrason taramaları ve bazı prenatal testlerle yapılır. Doğumdan sonra teşhis koymak için şunlar kullanılabilir:

Ultrason: Hamilelik sırasında yapılan ultrason taramaları, Spina Bifida’nın varlığını belirlemede yardımcı olabilir.
Amniosentez: Amniyon sıvısında anormal seviyelerde alfa-fetoprotein (AFP) bulunması Spina Bifida’nın işareti olabilir.
Doğum Sonrası Muayene: Doğum sonrası, bebeğin fiziksel muayenesi ve bazen MR veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları ile teşhis konulabilir.

Spina Bifida tedavi edilebilir mi?

Spina Bifida’nın tedavisi, hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir:

Cerrahi Müdahale: Miyelomeningosel gibi daha ciddi durumlarda, doğumdan sonra veya bazı durumlarda doğum öncesinde cerrahi müdahale yapılabilir. Bu cerrahi, sinirlerin zarar görmesini sınırlamayı ve omuriliğin dışarı çıkmasını engellemeyi amaçlar.
Fiziksel Terapi: Fiziksel terapi, motor becerileri geliştirmeye ve kas gücünü artırmaya yardımcı olabilir.
İlaçlar ve Rehabilitasyon: İdrar ve dışkı kontrolü problemleri için ilaçlar veya cerrahi seçenekler sunulabilir. Ayrıca, bireysel rehabilitasyon ve destek hizmetleri önerilebilir.

Spina Bifida olan bireyler hangi yaşam zorlukları ile karşılaşabilir?

Spina Bifida olan bireyler çeşitli yaşam zorlukları ile karşılaşabilir, özellikle de durumun şiddetine bağlı olarak. Bunlar arasında:

Fiziksel Engeller: Bacaklarda zayıflık, felç ve hareket kısıtlılığı olabilir.
İdrar ve Dışkı Kontrolü Problemleri: İdrar kaçırma ve bağırsak problemleri
yaşanabilir.
Hidrosefali: Beyin sıvısının anormal birikimi, baş ağrısı, bulantı ve diğer nörolojik
sorunlara yol açabilir.
Öğrenme Güçlükleri: Bazı bireylerde öğrenme güçlükleri ve dikkat sorunları
görülebilir.
Sosyal ve Psikolojik Zorluklar: Sosyal entegrasyon ve psikolojik destek ihtiyacı
artabilir.

Spina Bifida’nın önlenmesi mümkün mü?

Spina Bifida’nın bazı risk faktörlerini azaltmak mümkündür:

Folat Takviyesi: Hamile kalmayı planlayan kadınlar ve hamile kadınlar için yeterli folat (B9 vitamini) alımı önerilir. Folat, nöral tüp defektlerini önlemeye yardımcı olabilir.
Sağlıklı Beslenme: Dengeli bir diyet ve yeterli vitamin-mineral alımı, genel sağlık için önemlidir.
Sağlık Kontrolleri: Hamilelik süresince düzenli sağlık kontrolleri ve ultrason taramaları, olası problemleri erken tespit edebilir.
Spina Bifida’nın bazı risk faktörlerini azaltmak mümkündür. Hamile kalmayı planlayan kadınların yeterli folat (B9 vitamini) alması, sağlıklı beslenmesi ve düzenli sağlık kontrolleri yapılması önerilir. Ancak, tüm vakaların önlenmesi garanti edilemez.

Spina Bifida’lı bireyler için destek hizmetleri nelerdir?

Cevap: Spina Bifida’lı bireyler ve aileleri için çeşitli destek hizmetleri mevcuttur:

Fiziksel Terapi ve Rehabilitasyon: Kas gücünü ve hareket kabiliyetini artırmak için fiziksel terapi hizmetleri sunulabilir.
Özel Eğitim ve Danışmanlık: Öğrenme güçlükleri olan bireyler için özel eğitim ve danışmanlık hizmetleri sağlanabilir.
Psikolojik Destek: Psikolojik destek ve danışmanlık, sosyal entegrasyon ve duygusal iyilik hali için yardımcı olabilir.
Destek Grupları: Aileler ve bireyler için destek grupları ve topluluk organizasyonları bulunabilir.

Spina Bifida ile yaşayan bireylerin yaşam kalitesini artırmak için neler yapılabilir?

Spina Bifida ile yaşayan bireylerin yaşam kalitesini artırmak için:

Erken Müdahale: Erken teşhis ve müdahale, yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
Kişisel Destek: Bireysel ihtiyaçlara göre uyarlanmış tedavi ve rehabilitasyon planları oluşturmak önemlidir.
Aile Destek: Ailelerin, bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak ve onlara destek olmak için eğitilmesi gereklidir.
Toplumsal Entegrasyon: Eğitim, iş ve sosyal yaşamda toplumsal entegrasyonu teşvik etmek, bireylerin daha bağımsız bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir.

Yatılı Fizik Tedavi Merkezi’mizin Spina Bifida Tedavisinde Farkı

Spina Bifida farklı türleri ile her çocukta farklı şekilde ortaya çıkar ve farklı ilerler. Tedavi edilmediği takdirde ilerleyici ve tehlikeli bir hastalık olan Spina Bifida; özel olarak değerlendirilmeli ve her hastada farklı bireysel programlarla tedavi edilmelidir. Yatılı Fizik Tedavi Merkezi olarak bireysel ve bütüncül tedavinin önemi biliyor ve vurguluyoruz.

Spina Bifida tedavisi hakkında bilgi almak için web sitemiz üzerinden ya da telefon numaramızdan bize ulaşabilirsiniz!

SIKÇA SORULAN SORULAR

Spina Bifida’lı bireyler için hangi destek hizmetleri mevcuttur?
Spina Bifida’lı bireyler için çeşitli destek hizmetleri bulunmaktadır, bunlar arasında fiziksel terapi, özel eğitim, psikolojik danışmanlık, sosyal hizmetler ve destek grupları yer alır. Aileler ve bireyler, ihtiyaçlarına göre uygun destekleri alabilirler.

Spina Bifida’nın yetişkinlikte etkileri nelerdir?
Yetişkinlikte, Spina Bifida’nın etkileri değişken olabilir. Kas zayıflığı, idrar ve dışkı kontrolü sorunları, hidrosefali ve osteoporoz gibi uzun vadeli sağlık sorunları yaşanabilir. Düzenli tıbbi bakım ve destek hizmetleri, yaşam kalitesini iyileştirebilir.

Spina Bifida’nın hamilelik üzerindeki etkileri nelerdir?

Spina Bifida’lı kadınlar hamilelik geçirebilir, ancak ek sağlık riskleri ve komplikasyonlar olabilir. Hamilelik öncesi ve sırasında düzenli tıbbi izleme ve özel bakım gerekebilir. Ayrıca, sağlık profesyonelleriyle danışarak planlama yapmak önemlidir.

Peki spina bifida hastalarında fizyoterapiye erken dönemde mi başlanmalıdır?

Evet, Spina Bifida hastalarında fizyoterapiye erken dönemde başlanması genellikle büyük faydalar sağlar. Erken müdahale, hem doğum öncesi hem de doğum sonrası dönemde birçok avantaj sunabilir.